Category Archives: Toepassingen in diverse werkvelden

Toepassingen in diverse werkvelden

Sociometrie in psychodrama

Toepassingen in diverse werkvelden, , , ,

Sociometrie in psychodrama: inzicht in rollen, relaties en samenwerking

Sociometrie ondersteunt alle psychodrama-activiteiten door helder inzicht te geven inrollen, relaties en samenwerking. Het helpt groepen en individuen te ontdekken hoe zij effectiever en met meer plezier kunnen samenwerken. Daarom hieronder wat meer uitleg.

Van netwerk naar samenwerking: sociometrie als sleutel.

Mensen functioneren altijd binnen sociale verbanden, soms bewust, vaak onbewust. Veiligheid en vertrouwen binnen deze verbanden zijn essentieel: wie zich veilig voelt, kan zijn of haar werk/taak beter uitvoeren en draagt positiever bij aan de groep. Sociometrie biedt een praktische methode om verbinding te versterken en samenwerking te verdiepen.
Via sociometrische interventies leren mensen elkaars krachten en talenten herkennen. Dit schept een basis om ook kwetsbaarheden openlijk te bespreken. Wat eerst spannend lijkt om te laten zien, kan zo veranderen in een gewaardeerde bijdrage aan het geheel.

Om dit concreter te maken, helpt het om te kijken naar de verschillende niveaus waarop sociometrie toegepast kan worden.

Hoe sociometrie werkt.

  • Persoonlijk: onderzoeken van eigen innerlijke rollen. Nieuwe inzichten veranderen hoe je naar buiten treedt en relaties ontwikkelt. Bijvoorbeeld: iemand ontdekt dat naast de ‘kritische stem’ ook een ‘creatieve rol’ ruimte kan krijgen, waardoor nieuwe mogelijkheden zichtbaar worden.
  • Relationeel: zichtbaar maken wie welke rol in de groep vervult, waar verbinding groeit en waar nog ruimte is voor ontwikkeling. Dit helpt je begrijpen waarom sommige samenwerkingen soepel verlopen en waar spanningen of uitsluitingsmechanismen spelen, zodat je gericht kunt ingrijpen.

Deze lagen maken duidelijk hoe breed de methode kan worden ingezet. In de praktijk leidt dit tot oplossingen voor uiteenlopende vraagstukken.

Problemen aanpakken.

Sociometrie maakt vaak onzichtbare dynamieken zichtbaar en ondersteunt bijvoorbeeld bij:

  • Verbeteren van groepscohesie
  • Tegengaan van uitsluiting en pesten
  • Optimaliseren van teamdynamiek
  • Ondersteunen van effectief beleid en besluitvorming
  • Bevorderen van individuele en sociale ontwikkeling

De veelzijdigheid van sociometrie maakt dat zij haar waarde bewijst in uiteenlopende werkvelden: GGZ, onderwijs, welzijnswerk, creatieve therapie, coaching, organisatieontwikkeling en intercultureel werk. In al deze werkvelden helpt de methode om patronen zichtbaar te maken, samenwerking te bevorderen en ondersteunde netwerken te versterken.

Denken met gevoel: hoe een bergwandeling je dichter bij jezelf brengt

Toepassingen in diverse werkvelden

Soms zijn het juist de eenvoudige dingen die ons raken. Een wandeling in Ierland, een klim, het ritme van onze ademhaling, de spanning in onze spieren, de kou van de wind langs ons gezicht.

Verhalen ontstaan niet alleen in woorden – ze worden geschreven door ons hele zijn. Door ons Handelen en spreken, onze Emotionele beleving, onze Lichaamsbeleving en onze Denkbeelden. Samen vormen ze de H.E.L.D.: vier zijnswijzen die ons helpen om betekenis te geven aan wat we meemaken.

De berg als spiegel

Het Ierse landschap lijkt op het eerste gezicht vriendelijk. Zachte heuvels, een uitnodigend pad. Maar schijn bedriegt. Elke stap vraagt alertheid: opletten dat je niet uitglijdt, je enkels niet verzwikt, je schoenen droog houdt. Het lichaam vecht en zoekt tegelijk balans. Spieren branden, de adem stokt tijdens een steile klim, en toch is daar dat overweldigende gevoel van opluchting en trots zodra de top is bereikt.

Dan opent zich een panorama dat je adem opnieuw beneemt – niet door inspanning, maar door schoonheid. De oceaan glinstert eindeloos tot aan Amerika. “Next stop is Boston”, grappen de Ieren. En in dat moment vervagen pijn en genot, en ontstaat euforie.

Continue reading Denken met gevoel: hoe een bergwandeling je dichter bij jezelf brengt →

Duurzame verandering in coaching en therapie

Toepassingen in diverse werkvelden, , , , ,

Werken met geheugenreconsolidatie en het Therapeutic Spiral Model (TSM)Emoties

Wanneer gevoelens groter lijken dan het moment zelf

Iedereen kent het: een situatie raakt je dieper dan je zou verwachten. Je voelt je afgewezen, boos of onzeker, ook al weet je dat het ‘niet nodig’ is. Vaak spelen oude overtuigingen zoals “Ik ben niet goed genoeg” onbewust mee. Deze diepgewortelde patronen zijn hardnekkig en veranderen niet altijd door alleen te begrijpen wat er gebeurt.

Geheugenreconsolidatie: herinneringen herschrijven

TSM-psychodrama gebruikt geheugenreconsolidatie, een wetenschappelijk principe waarbij het brein emotionele herinneringen kan herschrijven. Zo kunnen oude pijn en beperkende overtuigingen écht veranderen, op een veilige en ervaringsgerichte manier.

Geheugenreconsolidatie is een natuurlijk proces in de hersenen waarbij oude emotionele herinneringen tijdelijk ‘open’ komen te staan voor aanpassing (Ecker, 2012). Dat gebeurt in drie stappen.

Continue reading Duurzame verandering in coaching en therapie →

Ervaar, begrijp, verander: De kracht van psychodrama op de werkvloer

Toepassingen in diverse werkvelden, , , , , , , ,

Opleiding psychodrama perspectief-wisseling    perspectiefwisseling

Ervaringsgericht leren tussen therapie en training

Hoewel therapie en training traditioneel verschillende doelen dienen – therapie richt zich op heling en verwerking, training op het ontwikkelen van vaardigheden – raken de werelden van hulpverlening en professionalisering elkaar steeds vaker. Beide maken gebruik van ervaringsgerichte methoden zoals het werken met rollenspelen, interne rollen of interne delen, imaginatie technieken, emotieregulatie, stoelentechniek en andere creatieve vormen.

Persoonlijke effectiviteit

Waar in therapie vaak wordt gewerkt aan emotieregulatie of relationele patronen, draait het in training om gedragsverandering en persoonlijke effectiviteit. Toch blijkt: échte verandering ontstaat pas wanneer mensen niet alleen begrijpen wat anders kan, maar het ook ervaren, voelen en integreren.
Psychodrama, zoals onderwezen in onze opleiding psychodrama, is bij uitstek een methode die deze brug slaat. Het is een ervaringsgerichte werkvorm waarin denken, voelen en handelen samenvallen. [1]

Psychodrama: van inzicht naar actie

Psychodrama biedt krachtige technieken om communicatie, gedrag en onderliggende drijfveren zichtbaar en voelbaar te maken. De methodiek draait om het opdoen van inzicht via ervaring: niet praten over, maar in de situatie stappen.

Continue reading Ervaar, begrijp, verander: De kracht van psychodrama op de werkvloer →

Psychodrama: het lichaam spreekt vóór de woorden

Toepassingen in diverse werkvelden, , , , , , , , , , ,

In het werken met mensen die kwetsbaarheid meedragen — of dat nu in therapie, onderwijs, coaching, welzijnswerk, of sociaal werk is — komen professionals vaak ongrijpbare spanningen en dynamieken tegen in de dagelijkse praktijk.

Vaak ontstaat het gevoel dat iets in het contact niet klopt, een plotselinge irritatie, terugtrekking of verwarring. In veel gevallen duidt dit op projectieve identificatie: een onbewust proces waarbij mensen gevoelens of delen van zichzelf bij een ander ‘leggen’. Die ander voelt of handelt vanuit die projectie, zonder precies te weten wat er gebeurt.
Bovendien speelt dit fenomeen zich niet alleen af tussen begeleider en cliënt, maar is juist ook in het contact tussen cliënten onderling, binnen teams, en in allerlei dagelijkse interacties zichtbaar.

Projectieve identificatie in de
dagelijkse praktijk

Neem bijvoorbeeld een klaslokaal waar een leerling worstelt met faalangst en dit onbewust projecteert op een leerkracht. De docent voelt ineens een onverklaarbare spanning of weerstand die niet direct bij hem hoort, maar die wel het contact beïnvloedt. Daarnaast kun je denken aan een team in een zorginstelling waar collega’s onbewust rollen aannemen als ‘redder’, ‘aanklager’ of ‘slachtoffer’, waardoor communicatie vastloopt.
Ook in gezinnen kunnen projectieve processen dagelijks leiden tot misverstanden en escalaties. Bijvoorbeeld wanneer een kind angst of boosheid op een ouder projecteert, die daardoor onbedoeld reageert vanuit deze emoties.

De kracht van psychodrama (en het Therapeutic Spiral Model) in het dagelijkse werk…

Continue reading Psychodrama: het lichaam spreekt vóór de woorden →

Verbinding en begrip creëren

Toepassingen in diverse werkvelden, , , , ,

Verbinding en begrip creëren: conflicthantering met psychodrama, sociodrama en sociometrie in diverse werkvelden.

Een praktische aanpak van een toepassing van psychodrama bij conflicten.

Wat als praten niet meer genoeg is?

Conflicten komen overal voor: in relaties, teams, organisaties. Maar hoe ga je ermee om zónder te blijven hangen in woorden of theorie?
Er zijn methoden die je laten ervaren wat er speelt — die emoties zichtbaar maken, verbinding herstellen en nieuwe inzichten geven. Psychodrama, sociodrama en sociometrie zijn zulke krachtige tools.

 SA-OS

Werk opstelling voor werken met twee protagonisten in koppels.

Combineer dat met de innovatieve SA-OS strategie, en je hebt een unieke aanpak in handen voor echte verandering — individueel én in groepen.

Begrip, verbinding en veerkracht bij conflicten

Benieuwd hoe dit werkt in therapie, coaching of teamontwikkeling?
Open de PDF en ontdek hoe deze ervaringsgerichte methoden bijdragen aan meer begrip, verbinding en veerkracht bij conflicten.

Lees verder: Toepassing psychodrama binnen diverse werkvelden

ADR-register